لیپوساکشن اساساً نوعی عمل جراحی است که در آن یک لوله فلزی توخالی از جنس فولاد ضد زنگ (بنام کانولا) از طریق برش ایجاد شده بروی پوست وارد بافت ناحیهی مدنظر میشود و چربی موجود در آن ناحیه بوسیلهی مکش از آن خارج میشود.
اگرچه امروزه، لیپوساکشن روشی رایج و بی خطر برای رهایی از شر چربیهای تجمع یافته در نواحی مختلف بدن محسوب میشود اما نباید از این حقیقت غافل شد که لیپوساکشن همچنان یک عمل جراحی است و میتواند خطرات و عوارض جانبی مختص خود را داشته باشد.
شایع ترین عوارض عمل لیپوماتیک:
کبودی، تورم و بیحسی
شایعترین عوارض جانبی ناخوشایند لیپوساکشن، کبودی شدید، تورم و بیحسی ناحیهی تحت درمان است. اکثریت این عوارض با گذشت 6 ماه برطرف خواهند شد اما اگر بیحسی بافت ناحیهی تحت درمان ادامهدار باشد، در این صورت این عارضه نشان دهندهی آسیب عصبی است و ممکن است دائمی نیز باشد. اکثریت بیماران در 7 الی 10 روز اول عمل، کبودی شدیدی خواهند داشت، اگرچه در بیمارانی که دچار خونریزی شدید میشوند (افراد مبتلا به بیماری هموفیلی) و افرادی که سابقهی مصرف داروهای ضدالتهابی دارند، این کبودی ممکن است شدیدتر باشد و بهبودی آن نیز طولانیتر شود. همچنین ممکن است بعد از عمل، مایعاتی نیز از برشهای متورم جراحی ترشح شوند.
عوارض پوستی :
یکی دیگر از عوارض شایع لیپوساکشن، بافتمردگی یا نکروز پوست (مرگ مجموعهای از سلولها و بافتهای پوست ناحیه تحت درمان) است، اگرچه این عارضه موجب مرگ نمیشود. در این حالت پوست مرده ابتدا تغییر رنگ میدهد و سپس عفونت ناشی از آن توسط باکتری به مناطق گستردهتری از پوست منتقل میشود. یکی دیگر از خطرات و عوارض جانبی احتمالی ناشی از لیپوساکشن با دستگاه اولتراسوند یا لیپوساکشن با لیزر (که به آن اسمارت لیپو- SmartLipo نیز گفته میشود)، سوختگی است. در این روش لیپوساکشن، ممکن است کانولا بدلیل سطح انرژی بالای حاصل از اولتراسونیک (امواج فراصوت) و لیزر به حد زیادی داغ شود و بافت ناحیه اطراف را بسوزاند. چنین اتفاقی میتواند باعث ایجاد اسکار دائمی، تغییر رنگ پوست و حتی آسیب عصبی شود.
علاوه بر ایجاد اسکار دائمی و تغییر رنگ پوست، یکی دیگر از آسیبهایی که لیپوساکشن میتواند به زیبایی پوست برساند، ایجاد بینظمی و ناهمواری در کانتورینگ پوست است. این عارضه معمولاً در لیپوساکشن صورت و گردن رخ میدهد که در آن، بدلیل خاصیت ارتجاعی ضعیف پوست (مخصوصاً در بیماران مسنتر) و حذف ناهموار بافت چربی، لیپوساکشن میتواند باعث شود پوست ناحیهی تحت درمان چروکیده، مواج و پژمرده بنظر برسد.
خطرات و عوارض جانبی نادر لیپوساکشن
خطرات بیهوشی
بیهوشی برای انجام عمل لیپوساکشن، میتواند باعث بروز عوارض جدیتر در حین یا پس از انجام عمل شود. لیپوساکشن تامسنت یکی از رایجترین روشهای لیپوساکشن است که در آن از دوزهای بالای لیدوکائین برای بیحسی موضعی استفاده میشود. تزریق بیش از حد لیدوکائین میتواند منجر به مسمومیت بیمار شود که در پی آن عوارضی نظیر بیحسی، خوابآلودگی، زنگ زدن گوشها، تکلم نامفهوم، تشنج، بیهوشی و احتمالاً ایست تنفسی و قلبی ممکن است رخ دهد. ایست تنفسی و قلبی میتواند کشنده باشد. حتماً بخاطر داشته باشید تا قبل از انجام لیپوساکشن مورد معاینهی فیزیکی قرار بگیرید تا تعیین شود که آیا این عمل برای شما مناسب است یا خیر. توجه داشته باشید که مراجعه به یک جراح معتبر و مجرب میتواند احتمال بروز چنین عوارضی را به حداقل برساند. حتماً هنگام ارائه سابقهی پزشکی خود به پزشک صادق باشید و او را از تمامی موارد مطلع کنید. در همهی جراحیها از داروی بیحسی یا بیهوشی استفاده میشود که استفاده از این دارو همیشه با خطرات و عوارض احتمالی همراه است.
عفونت
در کنار خطرات داروی بیهوشی، یکی دیگر از خطرات ذاتی همهی جراحیها، عفونت است. با اینکه در لیپوساکشن برشهای کوچکتری ایجاد میشوند اما باز هم امکان عفونت این زخم ها وجود دارد و باید آن را به عنوان یک خطر احتمالی در نظر گرفت. فاشئیت نکروزان (باکتریهای گوشتخوار) و سندرم شوک سمی یا شوک توکسیک دو نوع عفونت حاد ناشی از جراحی هستند که میتوانند منجر به مرگ بیمار شوند. در صورت بروز چنین مواردی ممکن است برای درمان بافت عفونی به جراحی نیاز باشد، که این جراحیهای متعدد احتمال ایجاد جای زخم و اسکار دائمی را افزایش میدهند. در اکثر موارد پزشک برای جلوگیری از بروز چنین مواردی، قبل از لیپوساکشن، برای بیمار داروهای آنتی بیوتیک تجویز می کند. برای اینکه خطر بروز عفونت را به حداقل برسانید باید زخمهای خود را پس از جراحی بطور منظم ضدعفونی و تمیز کنید و در صورت بروز هرگونه علائم عفونت، باید سریعاً به پزشک یا جراح خود مراجعه کنید.
آمبولی چربی
یکی دیگر از عوارض کشندهی لیپوساکشن، آمبولی چربی است. آمبولی چربی زمانی رخ میدهد که، در پی ضربه و ارتعاش ناشی از حرکت کانولا، برخی از رگهای اطراف ناحیه آسیب میبیند و چربی به درون رگ راه پیدا میکند. در چنین حالتی این چربی میتواند در ریهها جمع شود یا به سمت مغز برود. هر دوی این حالتها بسیار خطرناک و کشندهاند، چرا که چربی گیر افتاده در ریهها میتواند باعث تنگی نفس، اختلال در تنفس و ایست تنفسی شود و حتی بدتر از آن، زمانی که این چربی به مغز برسد میتواند منجر به فلج دائمی و مرگ بیمار شود.
چنین مواردی را نیز باید به عنوان خطرات احتمالی لیپوساکشن در نظر گرفت تا اگر نشانههایی از آسیب داخلی وجود داشته باشد بتوان با اقدامات جراحی و پزشکی فوری آن را کنترل کرد.
عدم تعادل مایعات بدن
اگر حین عمل لیپوساکشن ران و شکم، مقدار زیادی مایع تزریق شود، عارضهی عدم تعادل مایعات بدن رخ میدهد. مایعات بیش از حد میتواند قلب و ریه و کلیهها را درگیر کرده و کشنده باشد. عدم تعادل مایعات بدن را نباید با تشکیل سروما یا با تجمع مایع در ناحیهای که بافت آن برداشته شده، اشتباه گرفت. سروماها اکثراً موقتی هستند و باید توسط پزشک یا پرستار بوسیلهی سوزن تخلیه شوند.